Dlaczego nie można spalać śmieci w piecach przydomowych?

Aktualnie występująca chłodniejsza pora roku sprawia, że mniej chętnie decydujemy się na spacery po naszym osiedlu, jednak nie tylko z powodu niskich temperatur i wcześniejszego zachodu Słońca, lecz przede wszystkim ze względu na unoszący się w powietrzu dym zanieczyszczeń i pyłów, będący skutkiem spalania śmieci w piecach przydomowych. Pamiętajmy o tym, że spalanie śmieci, szczególnie plastików w piecach przydomowych jest zabronione.

Jaki wygląda aktualna sytuacja w związku z jakością powietrza w dużych miastach Polski?

Duże miasta w Polsce, miejscowości o zabudowie jednorodzinnej, ale także miejscowości położone w dolinach i kotlinach borykają się z ogromnym problemem spalania przez niektórych mieszkańców odpadów komunalnych w piecach przydomowych. Największym zagrożeniem dla pogarszającej się jakości powietrza jest oczywiście spalanie śmieci, w tym plastików i tekstyliów, które są szczególnie niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzi. Narastająca ilość emitowanych do atmosfery pyłów PM2,5 oraz PM10 powoduje, że w społecznościach lokalnych zauważane jest zwiększenie częstości występowania i nasilenia nie tylko chorób układu oddechowego i odpornościowego, ale także zauważana jest zwiększona ilość nowotworów. Spalanie śmieci w piecach przydomowych jest o tyle groźne, że instalacje domowe w większości nie posiadają filtrów na wzór filtrów stosowanych w fabrykach produkcyjnych, przez co wskutek stosunkowo niskiej temperatury spalania w piecach przydomowych do atmosfery przedostaje się wiele cząstek niebezpiecznych dioksyn.

Dlaczego niektórzy spalają śmieci w piecach przydomowych?

Dla oszczędności? Nic bardziej mylnego! Spalanie śmieci, które następne pobieramy we wdychanym powietrzu powoduje, że częściej chorujemy z powodu obniżonej odporności, a w przyszłości cierpimy na poważne choroby. Koszty regularnie ponoszone na zakup leków, wizyty u lekarzy specjalistów, a następnie na wyczerpujące leczenie przewyższają wysokość wcześniej złudnie zachowanych oszczędności. Wiele razy w trakcie rozmów wśród rodziny i znajomych dziwimy się, że choroby które kiedyś nie występowały, aktualnie szczególnie często nas doświadczają – powodem tego są nie tylko spożywane zmodyfikowane pokarmy, ale przede wszystkim skład wdychanego powietrza.

Czym można palić w piecach przydomowych poza paliwami kopalnymi (np. węglem)?

Jest wiele możliwości. Dokumentem prawnym regulującym tę kwestię jest rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 stycznia 2002 r w sprawie rodzajów odpadów innych niż niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w których dopuszcza się ich termiczne przekształcanie. Zgodnie z przepisami rozporządzenia dopuszcza się spalanie (termiczne przekształcanie) odpadów innych niż niebezpieczne w domowych instalacjach i urządzeniach centralnego ogrzewania, kuchniach i piecach, pod warunkiem, że należą do kategorii:

• odpady z gospodarki leśnej;
• odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli (odpady kory i korka, trociny, wióry, ścinki, drewno);
• odpady z produkcji oraz z przetwórstwa masy celulozowej, papieru i tektury (odpady z kory i drewna, mechanicznie wydzielone odrzuty z przeróbki makulatury i tektury);
• odpady opakowaniowe włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi (opakowania z papieru i tektury, opakowania z drewna), drewno, papier i tektura.

Jeśli jednak drewno jest zanieczyszczone impregnatami i powłokami ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowcoorganiczne lub metale ciężkie, w skład których wchodzą w szczególności odpady drewna pochodzącego z budowy, remontów i rozbiórki obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej to należy je przekazać firmie odbierającej odpady. Spalanie takiego drewna jest zakazane.

Jakie są faktyczne skutki spalania śmieci (szczególnie plastików i tekstyliów) w piecach przydomowych?

Statystyki są niepodważalne. Co roku na choroby wywołane silnie zanieczyszczonym powietrzem w Polsce umiera około 28 – 30 tys. osób. Dla wyobrażenia jest to dwukrotność liczby mieszkańców naszego osiedla (rocznie!). Spalanie śmieci i ich wdychanie przez powietrze stwarza realne zagrożenie uszkodzenia narządów wewnętrznych (płuc, nerek, wątroby, kory mózgowej), negatywnie oddziałuje na układ rozrodczy, oddechowy, gospodarkę hormonalną i system odpornościowy. Ponadto silnie zanieczyszczone powietrze dioksynami ma działanie rakotwórcze. W przypadku roślin zanieczyszczone powietrze doprowadza do zaniku chlorofilu, a w wyniku przedostawania się dioksyn do pól uprawnych oraz wód śródlądowych następuje zanieczyszczenie sieci wodnej, skąd pobieramy wodę, która jest następnie przygotowywana do celów spożywczych.

Drodzy mieszkańcy, zadbajmy o czyste powietrze, do którego każdy z nas ma prawo. Nie obawiajmy się zwrócić uwagi, jeśli widzimy, że ktoś świadomie spala odpady. Na spalanie plastików i innych odpadów niebezpiecznych dla zdrowia nie możemy się zgadzać – nie przemawiają za tym żadne rozsądne argumenty.

Zadbajmy o zdrowie nasze, naszych sąsiadów i naszych bliskich. Pamiętajmy, że niszczenie zdrowia to nie jest opłacalny interes.